Timeline พรรคประชาธิปัตย์ vs. ประชาธิปไตยไทย

2489 – การก่อตั้ง

• ก่อตั้ง 6 เม.ย. 2489 หลังการอภิวัฒน์ 2475 โดย ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช และกลุ่มอนุรักษ์นิยม

• ช่วงนั้นเกิดกรณี “ตะโกนในโรงหนัง” ใส่ร้ายปรีดีว่า “ฆ่าในหลวง” มีการโยงถึง ส.ส. ปชป. (นายเลียง ไชยกาล) → ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ถูกมองว่า ใช้ข่าวลือทำลายคู่แข่งทางการเมือง

2490 – รัฐประหารจอมพลผิน

• หลังรัฐประหาร 2490 ที่โค่นรัฐบาลปรีดี ปชป. “อยู่ร่วม” กับรัฐบาลใหม่ และมีส่วนได้อำนาจในสภา

• ฝ่ายวิชาการบางคนจึงมองว่า พรรคนี้ “เกิดและเติบโตบนซากของรัฐประหาร”

2516–2519

• พรรคอยู่ฝ่ายขวา สนับสนุนจอมพลถนอม–ประภาสบางช่วง

• หลัง 6 ตุลา 2519 พรรคเข้าร่วมรัฐบาลธานินทร์ (ที่มาจากการแต่งตั้งภายหลังรัฐประหาร) → ถูกวิจารณ์ว่า เอื้อซ้ำให้ระบอบเผด็จการอยู่รอด

2534 – รัฐประหารสุจินดา

• ปชป. ภายใต้ ชวน หลีกภัย ตอนแรก เข้าร่วมรัฐบาลสุจินดา ที่มาจากรัฐประหาร 2534 → ทำให้ถูกมองว่า “ร่วมมือกับคณะ รสช.”

• แต่ต่อมา พรรคถอนตัวและได้คะแนนบวกตอนพฤษภา 2535 (ชวนขึ้นเป็นนายกฯ หลังเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ) → พยายามเอาดีใส่ตัวว่าตัวเอง “ฝั่งประชาธิปไตย”

2549 – รัฐประหารโค่นทักษิณ

• ปชป. บอยคอตเลือกตั้ง เม.ย. 2549 → ทำให้สถานการณ์ทางการเมืองล่มและเปิดทางให้รัฐประหาร 19 กันยา

• หลังรัฐประหาร พรรคลงเลือกตั้งภายใต้รัฐธรรมนูญที่ คมช. เขียน → ถูกวิจารณ์ว่า เป็นพรรคที่รับรองผลรัฐประหาร

2551 – ศาลยุบพรรคไทยรักไทย / พลังประชาชน

• หลังกลุ่มพันธมิตรฯ ปิดสนามบิน–โค่นรัฐบาลสมัคร/สมชาย

• ปชป. ได้จัดตั้งรัฐบาล โดยมี “งูเห่า” จากพลังประชาชนย้ายมา → ถูกวิจารณ์ว่า ฉวยโอกาสจากม็อบนอกสภา

2556–2557 – กปปส. และรัฐประหารประยุทธ์

• สุเทพ เทือกสุบรรณ (อดีตเลขาฯ ปชป.) ลาออกมานำ กปปส. ล้มรัฐบาลยิ่งลักษณ์

• แกนนำ ปชป. จำนวนมากขึ้นเวที กปปส. (อภิสิทธิ์, อิสสระ ฯลฯ) → ชัดเจนว่าพรรค “เกาะขบวนการล้มเลือกตั้ง”

• ผลคือรัฐประหาร 22 พ.ค. 2557 ของ คสช. → ปชป. ถูกตราว่า กวักมือเรียกรัฐประหาร

หลัง 2557 – อยู่ใต้ คสช.

• พรรคไม่คัดค้านรัฐประหาร แถมบางคนทำงานร่วมกับรัฐบาล คสช. (เช่น องอาจ คล้ามไพบูลย์, อภิสิทธิ์ ใช้ท่าที “เลือกทางประชาธิปไตย” แต่ไม่ลงถนนต้าน)

• ถูกวิจารณ์ว่า “ทำปากดี แต่จริง ๆ อยู่สบายใต้เผด็จการ”

2562 – รัฐบาลประยุทธ์

• ตอนหาเสียง อภิสิทธิ์เคยประกาศ “ไม่เอาประยุทธ์”

• แต่หลังเลือกตั้ง พรรคกลับเข้าร่วมรัฐบาลประยุทธ์ (อุตตม–สมคิดถูกเขี่ยออก เปิดทางให้ ปชป.ได้เก้าอี้เกษตร/พาณิชย์)

• ถูกโจมตีว่าพรรค “กลับคำ เอาดีใส่ตัว เอาชั่วให้คนอื่น”

---

สรุปภาพรวม

1. ตลอดเส้นทาง 2489–ปัจจุบัน ปชป.มักอยู่ฝ่ายที่ “ได้ประโยชน์” จากการรัฐประหาร หรือบรรยากาศที่ล้มรัฐบาลเลือกตั้ง

2. เวลารัฐประหารผ่านไป พรรคมักสร้างภาพว่า “เราเป็นฝ่ายประชาธิปไตย” (เช่น ตอนพฤษภา 35)

3. คำวิจารณ์หลักคือ: “กวักมือเรียกทหาร แล้วเอาดีใส่ตัว” ซึ่งทำให้ฐานเสียงของพรรคค่อย ๆ หดหาย จนปัจจุบันเหลือแค่กลุ่มอนุรักษ์นิยมดั้งเดิมในภาคใต้