วันศุกร์ที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2568

ค่าจ้างขั้นต่ำและค่าครองชีพด้านอาหาร/กาแฟในไทย: ภาพเปลี่ยนแปลงใน 40 ปี

1. ค่าแรงขั้นต่ำของไทย

การกำหนดค่าแรงขั้นต่ำเริ่มมีผลชัดเจนตั้งแต่ทศวรรษ 1980 เป็นต้นมา โดยข้อมูลที่พอมีให้เห็นแนวโน้ม ได้แก่:

  • ช่วงปี 1980s: ค่าแรงขั้นต่ำเพียง ~40–45 บาท/วัน (ขึ้นกับจังหวัด)

  • ปี 1990s: เพิ่มขึ้นสู่ระดับ ~120–150 บาท/วัน

  • ปี 2000s: ค่าแรงเฉลี่ยขยับสู่ ~170–190 บาท/วัน

  • ปี 2010: ราว 206 บาท/วัน

  • ปี 2012: รัฐบาลประกาศ “ค่าแรง 300 บาท” ทั่วประเทศ

  • ปี 2020: เฉลี่ย ~331 บาท/วัน

  • ปี 2025: เฉลี่ย ~374 บาท/วัน (บางจังหวัดเช่น กทม. ~400 บาท)

สรุป: ในรอบ 40 ปี ค่าแรงขั้นต่ำโตจากหลักสิบบาท → หลักหลายร้อยบาทต่อวัน


2. ราคาของกินหลัก ๆ

อาหารจานเดียว / ก๋วยเตี๋ยว

  • ปี 1980s–1990s: ก๋วยเตี๋ยว ~5–10 บาท, อาหารจานเดียว ~10–15 บาท

  • ปี 2000s: ก๋วยเตี๋ยว ~20 บาท, อาหารจานเดียว ~20–25 บาท

  • ปี 2010s: ก๋วยเตี๋ยว ~25–30 บาท, อาหารจานเดียว ~30–35 บาท

  • ปี 2025: ก๋วยเตี๋ยว ~40–50 บาท, อาหารจานเดียว ~50–60 บาท (บางร้านสูงกว่า)

กาแฟ

  • กาแฟโบราณ (รถเข็น): จาก 5 บาท (1980s) → 10–15 บาท (2000s) → 25–35 บาท (2025)

  • เชนท้องถิ่น เช่น Café Amazon: เริ่มต้นราว 25–30 บาท (2000s) → 55–65 บาท (2025)

  • พรีเมียม/ต่างชาติ เช่น Starbucks: จาก ~70–80 บาท (2000s) → 120–150 บาท (2025)


3. การเปรียบเทียบค่าแรงกับราคาอาหาร/กาแฟ

เพื่อให้เห็นภาพชัด ลองคำนวณ “สัดส่วนรายได้ขั้นต่ำต่ออาหาร/กาแฟ” ในบางปีหลัก ๆ

ปี ค่าแรงขั้นต่ำ (บาท/วัน) ก๋วยเตี๋ยว (บาท/ชาม) % ค่าแรง/ชาม กาแฟรถเข็น (บาท/แก้ว) % ค่าแรง/แก้ว
1985 ~45 7 ~15.6% 5 ~11.1%
1995 ~120 12 ~10.0% 8 ~6.7%
2005 ~175 20 ~11.4% 12 ~6.9%
2012 300 30 ~10.0% 20 ~6.7%
2025 374 50 ~13.4% 30 ~8.0%

4. สิ่งที่เห็นจากข้อมูล

  1. ค่าแรงขึ้นหลายเท่า แต่ราคาของกินขึ้นตามทัน ทำให้สัดส่วนค่าใช้จ่ายต่อรายได้ไม่ลดลงมากอย่างที่คิด

  2. ในยุค 1980s คนกินก๋วยเตี๋ยว 1 ชามหมด ~15% ของค่าแรงวันนั้น ขณะที่ปัจจุบัน (2025) กินก๋วยเตี๋ยวชามเดียวหมด ~13–14% ของค่าแรง ซึ่งต่างกันไม่มากนัก

  3. กาแฟโบราณยังคงเป็นตัวเลือก “คุ้มค่า” เพราะสัดส่วนต่อค่าแรงลดลงจาก ~11% (1985) เหลือ ~8% (2025)

  4. แต่ถ้าดื่มกาแฟเชนหรือพรีเมียม จะกินสัดส่วนค่าแรงสูงขึ้นเรื่อย ๆ เช่น Starbucks ปัจจุบัน 120–150 บาท เท่ากับ ~30–40% ของค่าแรงขั้นต่ำวันเดียว


5. บทสรุป

ตลอด 40 ปีที่ผ่านมา แม้ค่าแรงขั้นต่ำไทยจะเพิ่มขึ้นมาก แต่ราคาของกินหลัก ๆ ทั้งอาหารจานเดียวและกาแฟก็ขึ้นแทบจะขนานกัน ทำให้ “สัดส่วนการใช้จ่าย” ต่อค่าแรงยังคงสูงอยู่ โดยเฉพาะอาหารจานหลักที่ยังอยู่ในระดับ ~10–15% ของค่าแรงต่อ 1 มื้อ

สิ่งนี้สะท้อนว่า คนไทยแม้มีค่าแรงสูงขึ้น แต่ “กำลังซื้อด้านอาหาร” ไม่ได้ดีขึ้นมากนักเมื่อเทียบในระยะยาว ขณะที่พฤติกรรมการเลือกเครื่องดื่ม เช่น กาแฟเชนหรือพรีเมียม กลายเป็น “สินค้าฟุ่มเฟือย” ที่กินค่าแรงต่อวันมากขึ้นเรื่อย ๆ


แหล่งอ้างอิง

  • ข้อมูลค่าแรงขั้นต่ำย้อนหลัง: Eulerpool (Minimum Wages Thailand), FrankLegal & Tax, ข่าวกระทรวงแรงงาน

  • ข้อมูลราคาอาหารจานเดียวและก๋วยเตี๋ยว: รายงาน AREA (Agency for Real Estate Affairs), Nation Thailand, กรุงเทพธุรกิจ

  • ข้อมูลราคากาแฟ: DBD (กรมพัฒนาธุรกิจการค้า), BangkokBizNews, Kasikorn Research Center

  • ดัชนีราคาผู้บริโภค (CPI) และเงินเฟ้ออาหาร: CEIC Data, สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (TPSo)

ค่าจ้างขั้นต่ำและค่าครองชีพด้านอาหาร/กาแฟในไทย: ภาพเปลี่ยนแปลงใน 40 ปี

1. ค่าแรงขั้นต่ำของไทย การกำหนดค่าแรงขั้นต่ำเริ่มมีผลชัดเจนตั้งแต่ทศวรรษ 1980 เป็นต้นมา โดยข้อมูลที่พอมีให้เห็นแนวโน้ม ได้แก่: ช่วงปี 19...